Terug naar het nieuwsoverzicht.

Verzameling borduurschilderijen tentoongesteld in Huizen

Haar mond gaat van lachend naar stijf dicht, vervolgens zakt hij naar beneden en wordt een beetje droevig. Het gaat hier over een schilderij, één schilderij. Het heet De Appelschilster van Pieter Hooch. Op het echte schilderij van Hooch zal iedereen iets anders zien in het gezicht van de appelschilster, in de verzameling borduurwerken van Ingrid Derks zijn de blikken duidelijk af te lezen uit het garen.

Ingrid Derks tussen een aantal van haar series borduurschilderijen: allemaal hetzelfde en toch verschillend.
Foto: Ton Kastermans
Maar liefst 300 boorduursels heeft de Amsterdamse, ongeveer 200 hiervan exposeert ze dit weekend in het kerkje De Engel in Huizen.

Zo’n twaalf jaar geleden kocht Derks haar eerste appelschilster. ,,Ik zag het liggen op de Noordermarkt, zonder lijst. Ik heb het gekocht voor iets van vijftig cent. Ik vond het niet mooi, maar iemand heeft daar wel veel werk aan gehad. Mensen borduren iets, en dan is het leven voorbij en komen hun spullen op de markt. Maar die mensen hebben het niet voor niks gemaakt.’’

Thuisgekomen besefte Derks dat ze helemaal niks had aan het borduursel en het verdween in het berghok. Een paar weken later kwam ze een andere appelschilster tegen, ook weer in kruissteek. Hetzelfde schilderij maar nu met hier en daar een ander lijntje en een andere kleur. Dat betekende het begin van de verzameling.

Het klinkt een beetje raar, borduurschilderijen verzamelen die je eigenlijk helemaal niet mooi vindt. ,,Naarmate ik meer en meer schilderijtjes kocht, begon ik ze steeds meer te waarderen. Het is heel fijn werk en mensen hebben er zo veel zorg in gelegd.’’

Derks begon zich af te vragen waarom mensen borduurwerkjes maakten. Ze vond het antwoord: ,,Mensen zaten vroeger in een keurslijf en vrouwen móesten handwerken. Op een gegeven moment, met de opkomst van de industrialisering, hoefde dat niet meer. Het handwerken ging van een dwangmatig iets naar een plezierig werkje. Maar het was een illusie dat de borduursters zich bevrijdden van een keurslijf. Ze maakten borduurschilderijen aan de hand van een patroon, er stond iets op dat iemand anders al had bedacht.’’

De Vermeers en Rembrandts in haar collectie liggen naast een zelf ontworpen schilderij. ,,Deze vind ik grappig, er klopt namelijk helemaal niks van. De lijnen lopen scheef en de tegels zijn dan weer eens rond en dan weer recht.’’

Derks heeft er duidelijk veel plezier in, nog nooit zag ze haar collectie zo bij elkaar. ,,Thuis liggen ze onder mijn bed of achter de garderobekast. Ik ga ze natuurlijk niet aan de muur hangen, dat past helemaal niet bij mijn interieur.’’ Wel heeft ze een boek met foto’s van alle series die in haar bezit zijn: de appelschilsters, een aantal brievenlezers en flamencodanseressen. ,,Toen ik ze allemaal bij elkaar zag dacht ik: ’jee, wat is hier aan de hand’. Ik was wel een beetje geschrokken want ik had helemaal niet door dat ik er zo veel had.’’

Tot een veel groter aantal dan 300 borduursels zal ze niet komen. ,,Nieuwe, jonge, kunstenaars hebben het borduren ook ontdekt en dat weten de marktkoopmannen ook. De werken worden steeds duurder.’’

Toch blijft Derks op zoek naar een nieuwe invalshoek of een nieuwe verzameling, want naast interesse voor de borduurschilderijen gaat het natuurlijk ook een beetje om het verzamelen zelf.

Expositie Kruissteek, De Engel, Caesar Francklaan, Huizen.

Vrijdag 17 november 15 - 20 uur
Zaterdag 18 november 12-18 uur
Zondag 19 november 12-17 uur

Gooi- en Eemlander - 16 november 2006