Terug naar het nieuwsoverzicht.

Blokhuttechniek in een quiltkunstwerk

Door: Nelleke Scherpbier

"Veertien keer 32 vierkantjes", zegt Irma Koeman lachend. Ze wijst naar een quilt in wording. "En dan de overige vormen nog. Ik ben een quillow aan het maken, een quilt die je op een bepaalde manier op kunt vouwen en die dan als kussen te gebruiken is. Voor deze quillow maak ik veertien keer hetzelfde blok, waar dus onder andere 32 driehoekjes in zitten."

Een bladzijde uit "Quilts voor de kinderkamer"

Irma Koeman en Toni Verwijs begonnen in januari 2005 met de basiscursus quilten. Irma: "Ik las altijd in de boeken van Beverly Lewis, over de amish, dat die mensen zo veel quilten. Het leek me prachtig. Ik vond de formule ook mooi; met een groep vrouwen van restjes stof een kunstwerk maken. Toen had ik al besloten dat ik dat ook ooit zou gaan doen. Vorig jaar deed ik het echt."

Haar vriendin Toni Verwijs ging mee. "Irma belde me op om te vragen of het ook niet iets voor mij was. Ik naaide altijd al veel kleren, het leek me leuk om eens wat anders met naald en draad te doen. De basiscursus beviel goed, we zijn nu lid van een zogenaamde Quiltingbee, een groep die één keer in de maand bij elkaar komt om samen te quilten."

Bethlehemster
Ze pakt een kussentje van de bank met een motief van rechthoekige reepjes stof met in het midden een vierkantje. "Deze techniek heet "log cabin", blokhut. Het is een vrij eenvoudige techniek als je eenmaal weet hoe hij werkt. Bij het gewone quilten maak je voordat je begint eerst van alle gebruikte vormen een malletje op schuurpapier. Dan verschuift de mal niet als je hem op de stof overtrekt. Veel voorbereiding dus. Bij de "log cabin"-techniek gebruik je raster quick, een soort vlies waar een ruitjespatroon op gedrukt is.

De theorie erachter is dat het middelste blokje qua kleur contrasteert met de rest; heel licht of juist heel donker. Eromheen komen dan reepjes stof, naar de ene hoek licht en naar de ander hoek donker. De donkere kant van het blok symboliseert de donkere kant van het leven. Verdriet, kou en pijn. De lichte kant staat voor liefde, warmte en geluk."

"De mooiste manier om een quilt te maken, is om alles met de hand te doen", vertelt Irma. "Met de machine krijg je de hoekjes niet zo mooi. Bij deze bijvoorbeeld", ze pakt een stervormig patroon, "de Bethlehemster, komen alle vormen uit het patroon samen op één punt. Zie dat maar eens netjes aan elkaar te maken op je naaimachine. Het is een tijdrovende hobby, want alles bij het quilten vraagt veel voorbereiding en zorgvuldigheid.

Nadat je een patroon hebt uitgezocht, moet je een combinatie van stoffen bij elkaar zoeken. Je kunt het beste stoffen van 100 procent katoen gebruiken. Voordat je ze kunt verwerken in je quilt, moet je ze wassen en strijken in verband met het krimpen en doorlopen van de kleuren. Dan moet je met malletjes alle vormen uittekenen en knippen. Vervolgens zet je per blok de stoffen aan elkaar."

Dronkenmanspad

De Quilterie is gevestigd in Heinkenszand

"Als alle blokken af zijn, bevestig je ze aan elkaar, vaak met een tussenstuk of rand eromheen. Dan begint het echte quilten. De grote werkstukken als een wandkleed of sprei spannen we met zijn tweeën op, zodat de voering en achterkant er netjes en recht op komen te zitten. Veel werk, maar ook veel afwisseling."

Tijdens het gesprek vliegen de Engelse termen over te tafel. "De meeste patronen hebben vaste namen", wijst Toni. "Dit is bijvoorbeeld de "bachelors puzzle" en dit is "Mitty's favourite". En deze, een kronkelig patroon, heet dronkenmanspad. Maar die kwam ik pas ook tegen op een site over Bijbelse quilts, en daar heette het patroon "Solomons puzzle"."

In 't Kunsthuus in Heinkenszand wordt van 1 tot en met 25 februari een expositie gehouden met alle quilts van Trudy van Nieuwenhuize, eigenaar van De Quilterie in Heinkenszand. Meer informatie: tel. 0113-562350, dequilterie.uwstart.nl en www.quilten.pagina.nl.

Oorsprong van het quilten
Het maken van gewatteerde dekens en spreien met quilttechnieken stamt al uit de tijd van Romeinen. Tijdens opgravingen zijn restanten van gequilte kussens, matrassen en dekens gevonden. Het woord quilten komt van het Latijnse "culcita", "gevulde zak". In de elfde eeuw kwamen de kruisvaarders in aanraking met de Saracenen. Die gebruikten applicatietechnieken voor hun tenten, banieren en kleding. De kruisvaarders namen deze kennis mee naar Europa.

De technieken werden voornamelijk gebruikt voor kleding en dekens, later kreeg het een decoratieve functie. In Amerika werd het quilten door de eeuwen heen bij de amish in stand gehouden. Typerend voor de amishquilts is dat de motieven vaak gedomineerd worden door donkere kleuren; hun kleding en dus ook de restjes daarvan waren vaak zwart, grijs of donkerblauw.

Lappenmand van de Quilterie

Kinderquilts
"Favoriet speelgoed is vaak heel snel weer uit de gratie, maar een quilt is een cadeau dat een kind jarenlang zal koesteren", schrijft Elizabeth Keevill in "Quilts voor de kinderkamer".

In het boek staan twintig originele ontwerpen, uiteenlopend van luiertas tot deken, van kussensloop tot wandkleed. Ze zijn verdeeld in drie categorieën: kunstwerken die te maken zijn in een rustig, in een levendig en in een druk weekend. Ook aan veiligheid voor kids -denk aan kleine en losse onderdelen- heeft Keevill gedacht.

De beschrijvingen zijn helder en voor beginners is er een handig hoofdstuk achter in het boek over materialen, benodigdheden en technieken.

N.a.v. "Quilts voor de kinderkamer", door Elizabeth Keevill; uitg. Van Holkema & Warendorf, Houten, 2004; ISBN 90 269 2932 3, 144 blz.; 17,95.

Kijk ook eens bij onze pagina over een collage maken.

Reformatorisch Dagblad - 28 januari 2006

---